Câu hỏi 1: Răng khôn là răng gì? Tại sao phải nhổ răng khôn?
Bác sĩ: Thực chất răng khôn là tên gọi được dùng để chỉ những chiếc răng hàm mọc cuối cùng của mỗi bên hàm, hay gọi là răng số 8. Chiếc răng này không xuất hiện ở trẻ nhỏ khi mới mọc răng hay khi đã thay răng mà xuất hiện cuối cùng, thường ở người trưởng thành 17-18 tuổi trở lên. Do răng khôn mọc sau cùng mà vòm miệng của con người thường không có đủ chỗ để chúng mọc bình thường. Do đó, răng khôn mọc lệch, xô lẫn nhau, mọc chen chỗ các răng khác, dẫn đến sưng, đau đớn. Có nhiều trường hợp gặp phải tình trạng những chiếc răng khôn mọc ngầm, mọc lệch không can thiệp kịp thời, khiến phần nướu răng sưng tấy, dễ tích đọng thức ăn gây hôi miệng, viêm nướu…
Câu hỏi 2: Răng khôn có chức năng gì?
Bác sĩ: Thực chất những chiếc răng số 8 này gọi là răng khôn bởi chúng thường mọc khi con người đã trưởng thành, ở độ tuổi khôn lớn, có thể tự nhận thức mọi thứ. Do xuất hiện muộn, phải trải quá trình mọc chân răng và đủ lớn thì răng khôn mới có thể bắt đầu nhú lên khỏi lợi. Rất nhiều trường hợp răng khôn mọc không thuận lợi, khiến mọi người gặp không ít đau đớn và phiền toái. Do đó, với nhiều người, răng khôn gần như không có tác dụng về mặt thẩm mỹ hay chức năng nhai.
Câu hỏi 3: Khi nào nên nhổ răng khôn?
Bác sĩ: Lý do cần nhổ răng khôn là bởi răng khôn thường mọc ở các vị trí không thuận lợi, hoặc khi xương hàm đã hết chỗ mà răng khôn lại nằm quá sâu trong hàm. Việc này sẽ khiến khó vệ sinh, tạo môi trường thuận lợi cho vi khuẩn phát triển, sinh sôi và tăng nguy cơ viêm nướu, sâu răng. Đã có nhiều trường hợp mọc răng khôn nhưng không nhổ bỏ và không được chữa trị kịp thời nên gây lây lan nhiễm trùng sang các khu vực xung quanh.
- Cần nhổ răng khôn khi răng khôn mọc gây các biến chứng đau, u nang, nhiễm trùng lặp đi lặp lại, ảnh hưởng đến các răng lân cận.
- Khi răng khôn chưa gây biến chứng nhưng có khe dắt thức ăn giữa răng khôn và răng bên cạnh, tương lai sẽ ảnh hưởng đến răng bên cạnh thì cũng nên nhổ bỏ để ngăn ngừa biến chứng.
- Khi răng khôn mọc thẳng, đủ chỗ, không bị xương và nướu cản trở nhưng không có răng đối diện ăn khớp, khiến răng khôn trồi dài tới hàm đối diện, tạo bậc thang giữa các răng, gây nhồi nhét thức ăn, lở loét nướu hàm thì nên nhổ bỏ.
- Răng khôn mọc thẳng, đủ chỗ, không bị cản trở song hình dạng bất thường, dị dạng, nhỏ, gây nhồi nhét thức ăn với răng bên cạnh, tương lai sẽ gây sâu răng và viêm nha chu răng bên cạnh thì nên chỉ định nhổ.
- Răng khôn có bệnh nha chu hoặc sâu răng, bệnh nhân cần làm chỉnh hình, trồng răng giả.
- Răng khôn là nguyên nhân của một số bệnh toàn thân khác.
Không phải bất cứ trường hợp răng khôn nào cũng cần phải nhổ, và không phải tất cả răng khôn đều phải nhổ. Có thể bảo tồn giữ răng khôn ở những trường hợp sau:
- Răng khôn mọc thẳng, bình thường, không bị kẹt với mô xương và nướu, không gây biến chứng. Trường hợp này nếu giữ lại thì bệnh nhân cần dùng chỉ nha khoa và bàn chải chuyên dụng để làm sạch triệt để.
- Bệnh nhân mắc các bệnh lý mạn tính như tim mạch,rối loạn đông máu, đái tháo đường, …
- Răng khôn liên quan trực tiếp đến một số cấu trúc quan trọng như xoang hàm, dây thần kinh…
Câu hỏi 4: Nhổ răng khôn có đau không?
Bác sĩ: Với các bác sĩ lành nghề và giàu kinh nghiệm, nhổ răng khôn thường là một thủ thuật nhanh chóng và ít gây đau đớn. Trước khi bắt đầu quy trình, bác sĩ sẽ tiến hành gây tê cục bộ để đảm bảo người bệnh không cảm thấy khó chịu hoặc đau đớn trong suốt quá trình nhổ răng. Người bệnh thường chỉ cảm thấy răng được ấn nhẹ về phía trước hoặc phía sau, nhưng sẽ không có cảm giác đau. Ngay cả trong trường hợp cần phẫu thuật rạch mở nướu răng, răng khôn sẽ được cắt thành từng phần trước khi nhổ. Bác sĩ sẽ khâu lại nướu như cũ để người bệnh không gặp bất kỳ sự khó chịu nào. Về cơ bản, nhổ răng khôn có đau hay không đều phụ thuộc vào sự kết hợp giữa các phương pháp gây tê, kỹ thuật nha khoa và tay nghề cũng như kinh nghiệm từ bác sĩ thực hiện. Hầu hết, quá trình nhổ răng chỉ tốn vài phút, tuy nhiên với những chiếc răng khôn mọc ở vị trí khó nhổ có thể tốn nhiều thời gian hơn khoảng 20 – 40 phút.
Câu hỏi 5: Nhổ răng khôn có ảnh hưởng đến thần kinh hay hóp mặt không?
Bác sĩ: Nhổ răng khôn đúng chuẩn y khoa không nguy hiểm, tuy nhiên có thể kèm theo một vài triệu chứng phụ, đó là hầu hết mọi người đều bị sưng miệng hoặc má sau phẫu thuật và không thể mở miệng hoàn toàn trong vài giờ hoặc thậm chí vài ngày. Nhiều người bị đau ngay sau khi thực hiện thủ thuật nhưng tình trạng này thường không kéo dài, không gây nguy hiểm. Tuy nhiên, nếu cơn đau quay trở lại sau 4 – 5 ngày, trở nên tồi tệ hơn và kèm theo sưng tấy hoặc hôi miệng thì đây là hiện tượng vết thương đang nhiễm trùng. Sát khuẩn miệng bằng nước súc miệng hoặc gel sát trùng có thể giúp ngăn ngừa tình trạng này. Đa số người bệnh cần sử dụng thuốc kháng sinh sau khi phẫu thuật nhổ răng khôn mọc lệch. Dây thần kinh và mạch máu có thể bị tổn thương trong quá trình nhổ răng, gây ra tình trạng chảy máu và thường làm tê lưỡi hoặc tê môi tạm thời. Người bệnh cũng có khả năng bị nhiễm trùng nặng nếu dụng cụ y tế hoặc thiết bị nha khoa dùng nhổ răng chưa được sát trùng. Vì vậy, bạn nên lựa chọn những trung tâm hoặc cơ sở y tế uy tín để nhổ răng khôn, tránh những hậu quả và biến chứng nghiêm trọng.
Câu hỏi 6: Không nhổ răng khôn thì gây hậu quả gì?
Bác sĩ: Thông qua thăm khám sàng lọc, bác sĩ sẽ quyết định bạn có cần phải nhổ răng khôn hay không. Tuy nhiên, ngay cả khi răng khôn mọc hoàn toàn và đúng vị trí, chúng ta vẫn rất khó vệ sinh. Điều này có thể dẫn đến sự phát triển của vi khuẩn và gây ra các vấn đề sức khỏe về sau:
- Gây tổn thương tới các răng lân cận.
- Hình thành u nang, áp xe và khối u.
- Phát triển sâu răng.
- Dẫn đến nhiễm trùng và các bệnh nha chu khác.
Câu hỏi 7: Răng khôn nhổ có phải trồng răng khác thay thế không?
Bác sĩ: Răng khôn nhổ bỏ không cần trồng lại thay thế răng mới vì răng khôn hầu như rất ít vai trò trong chức năng ăn nhai của con người, tuy nhiên cần đảm bảo rằng các răng còn lại vẫn còn nguyên vẹn và giữ vai trò ăn nhai chính.
Câu hỏi 8: Nhổ răng khôn cần lưu ý gì?
Bác sĩ: Chuẩn bị trước khi nhổ răng khôn
Trong cuộc gặp với bác sĩ, người bệnh nên:
- Thông tin đến bác sĩ tình trạng sức khỏe của bạn.
- Liệt kê tất cả các loại thuốc bạn đang dùng để điều trị, hoặc thực phẩm chức năng mà bạn đang sử dụng.
- Thảo luận với bác sĩ loại thuốc gây tê sẽ sử dụng.
- Hỏi về thời gian bạn cần nghỉ ngơi để hồi phục sau phẫu thuật để lên kế hoạch hoặc sắp xếp thời gian nhổ răng hợp lý.
Chăm sóc răng khôn sau khi nhổ
Thực hiện đúng theo hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa sẽ giúp cho quá trình hồi phục tiến triển nhanh hơn. Trong 3 ngày đầu sau phẫu thuật bạn nên:
- Chườm lạnh trong 24 giờ đầu giúp khắc phục tình trạng chảy máu hoặc thay đổi màu da.
- Tiến hành chườm ấm từ ngày thứ 2 sau nhổ để giảm sưng đau.
- Luyện tập cơ hàm nhẹ nhàng bằng cách mở và khép miệng nhẹ nhàng.
- Dùng thức ăn mềm như mì ống, cơm hoặc súp.
- Uống nhiều nước.
- Chỉ bắt đầu đánh răng bắt đầu từ ngày thứ 2 sau khi nhổ, bỏ qua ngày đầu tiên. Cẩn thận để không chạm vào vết thương.
- Dùng thuốc bác sĩ kê đơn để giảm đau hoặc sưng.
- Nếu bạn bị sốt hoặc nếu cơn đau hoặc tình trạng sưng tấy không cải thiện, tìm đến bác sĩ ngay lập tức, vì đây có thể là dấu hiệu nhiễm trùng.
- Tình trạng sưng nề có thể kéo dài 2-7 ngày tùy theo cơ địa của mỗi người
- Một số trường hợp có thể tê bì nhẹ cảm giác vùng môi cằm, cần báo lại bác sĩ để thêm thuốc phù hợp.
Và không nên:
-
Súc miệng quá mạnh. Nên súc miệng nhẹ bằng nước muối sau 24 giờ nhổ răng.
-
Không ăn thức ăn cứng, giòn, dính vì có thể làm trầy xước vết thương.
-
Hút thuốc: nicotin trong thuốc lá có tác dụng làm co mạch và giảm khả năng lưu thông máu, vì vậy có thể dẫn tới làm chậm quá trình lành vết thương.